Embedded Files
The Christ spirit # Feeling or showing deep and solemn respect.
🟩 Uitgelicht. Register (..)
Vittore Crivelli. (1481). Tronende Madonna. Philadelphia Museum of Art. [Tempera op paneel, 142x76 cm].
🟩 Kwestie
Hugo van der Goes. (ca.1476). Portinari Altaarstuk, detail centraal paneel. Florence: Uffici. [Olieverf op paneel, 274x652 cm].
De afgebeelde vleugels van de engelen zijn dermate kleurrijk en gedetailleerd, dat de vraag rijst of Van der Goes naar voorbeeld werkte. In dat geval had hij kennis van Zuid-Amerikaanse papegaaien, waarvan het dan weer de vraag is of die al bekend waren in West-Europa.
De afgebeelde vleugels van de engelen zijn dermate kleurrijk en gedetailleerd, dat de vraag rijst of Van der Goes naar voorbeeld werkte. In dat geval had hij kennis van Zuid-Amerikaanse papegaaien, waarvan het dan weer de vraag is of die al bekend waren in West-Europa.
Jan van Eyck. (1436). Madonna met Kanunnik Joris van der Paele. Brugge: Stedelijk Museum voor Schone Kunsten. [Olieverf op paneel, 122x158 cm].
Wanneer we de Van Der Paele-Madonna bekijken zien we dat Van Der Paele - de opdrachtgever, geknield naast de Madonna die op een troon gezeten is met de jonge Christus, die een papegaai vasthoudt, op schoot - een hoofd heeft dat naar alle waarschijnlijkheid wel een hele sterke gelijkenis moet hebben gehad met dat van de echte, levende Van Der Paele. Hier is niet veel aan geïdealiseerd, en het vertoont, qua vorm, nauwe verwantschap met een goed uitgevallen aardappel. Hij heeft grote, ruwe handen, vuile nagels, en zijn ogen zijn ook niet best, getuige het brilletje dat hij vasthoudt. Geleerden hebben zelfs de mate van de afwijking van zijn beide ogen kunnen uitrekenen.Hier is dus overduidelijk sprake van tenminste imitatie. Daarnaast echter blijkt, dat alles wat van Eyck geschilderd heeft in een symbolische orde staat die de Goddelijke almacht en goedheid verbeeldt. Zo duiden de vuile nagels bijvoorbeeld op het feit dat de drager ervan niet te beroerd is om de handen uit de mouwen te steken, en dat hij dus niet alleen maar de hele dag in een boek zit te kijken: hij is een arbeider in Gods schepping.Deze tendens, het opnemen van profane elementen, is in min of meerdere mate bij alle Vlaamse Primitieven waar te nemen, aandacht, uiteindelijk, voor het aardse, zintuiglijke perspectief en de dingen die daarin verschijnen.Maar: niets is wat het is. Het is méér, en ook iets anders. Het vervult in zijn alledaagsheid ook een rol in het verhaal dat als van hogere orde wordt gezien.De alledaagsheid, waarbij uiteraard de natuur inbegrepen is, wordt hier gebruikt als symbolisch systeem, met het doel de dingen de lof te doen zingen van de Schepper, en ons een weg voorhouden naar de Gelukzaligheid. Er heerst een onzichtbare werkelijkheid in deze werken die stelt dat er maar één kunstenaar is, en dat is De Schepper zelf.
H. van Boxtel, filosoof van Het papegaaienmuseum, Natuur als object van mimesis
Wanneer we de Van Der Paele-Madonna bekijken zien we dat Van Der Paele - de opdrachtgever, geknield naast de Madonna die op een troon gezeten is met de jonge Christus, die een papegaai vasthoudt, op schoot - een hoofd heeft dat naar alle waarschijnlijkheid wel een hele sterke gelijkenis moet hebben gehad met dat van de echte, levende Van Der Paele. Hier is niet veel aan geïdealiseerd, en het vertoont, qua vorm, nauwe verwantschap met een goed uitgevallen aardappel. Hij heeft grote, ruwe handen, vuile nagels, en zijn ogen zijn ook niet best, getuige het brilletje dat hij vasthoudt. Geleerden hebben zelfs de mate van de afwijking van zijn beide ogen kunnen uitrekenen.Hier is dus overduidelijk sprake van tenminste imitatie. Daarnaast echter blijkt, dat alles wat van Eyck geschilderd heeft in een symbolische orde staat die de Goddelijke almacht en goedheid verbeeldt. Zo duiden de vuile nagels bijvoorbeeld op het feit dat de drager ervan niet te beroerd is om de handen uit de mouwen te steken, en dat hij dus niet alleen maar de hele dag in een boek zit te kijken: hij is een arbeider in Gods schepping.Deze tendens, het opnemen van profane elementen, is in min of meerdere mate bij alle Vlaamse Primitieven waar te nemen, aandacht, uiteindelijk, voor het aardse, zintuiglijke perspectief en de dingen die daarin verschijnen.Maar: niets is wat het is. Het is méér, en ook iets anders. Het vervult in zijn alledaagsheid ook een rol in het verhaal dat als van hogere orde wordt gezien.De alledaagsheid, waarbij uiteraard de natuur inbegrepen is, wordt hier gebruikt als symbolisch systeem, met het doel de dingen de lof te doen zingen van de Schepper, en ons een weg voorhouden naar de Gelukzaligheid. Er heerst een onzichtbare werkelijkheid in deze werken die stelt dat er maar één kunstenaar is, en dat is De Schepper zelf.
H. van Boxtel, filosoof van Het papegaaienmuseum, Natuur als object van mimesis
Google Sites
Report abuse